Onder het motto “Nederland verandert, de zorg verandert mee” is per 1 januari 2015 onder meer de Wet langdurige zorg (Wlz) ingevoerd. Deze wet ziet op een deel van de zorg die eerder onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) viel: langdurige, intensieve zorg die in een verzorgings- of verpleeghuis of thuis geleverd wordt. Andere vormen van zorg zijn opgenomen in de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015, de Zorgverzekeringswet en de Jeugdwet.
Op basis van deze wetgeving kan er, afhankelijk is van de hoogte van uw inkomen, al snel sprake zijn van het verschuldigd zijn van een eigen bijdrage. Daarnaast speelt ook uw vermogen een rol bij de bepaling van uw eigen bijdrage. Dit gebeurt op basis van de “vermogensinkomensbijtelling” (VIB): indien en voor zover uw vermogen in box 3 voor de inkomstenbelasting (sparen en beleggen) meer bedraagt dan het heffingsvrije vermogen van € 25.000 (2017), telt naast uw normale inkomen nog eens 8% van dat vermogen in box 3 extra als “inkomen” mee bij de bepaling van uw eigen bijdrage. Die eigen bijdrage kan tot maximaal € 2.312,60 per maand oplopen. Dit is de “hoge eigen bijdrage 2017” bij langdurig “zorg met verblijf”. Soms is er “slechts” de lage eigen bijdrage verschuldigd. Die is voor 2017 minimaal € 160,60 per maand en maximaal € 842,80 per maand.
Deze eigen bijdrage is gebaseerd op het inkomen en vermogen dat u had twee jaar voor opname in de Wlz-instelling (zoals verpleeghuis) of het jaar waarin u ondersteuning van de gemeente vraagt.
Ook voor mensen die op dit moment niet in een verpleeghuis wonen en nog geen zorg thuis ontvangen, kan het dus van belang zijn om nu al over dit onderwerp na te denken. U kunt dus nu al actie ondernemen om te voorkomen dat u in de toekomst een hoge eigen bijdrage betaalt!
Wat kunt u zelf doen om er voor te zorgen dat de VIB beperkt of zelfs uitgesloten wordt?
Bij de vermindering van de grondslag van de VIB draait alles om de beperking van het belastbare box 3 vermogen. Een aantal maatregelen waar u aan kunt denken, al is niet gezegd dat elke maatregel in uw situatie “past” en de suggesties soms best ingewikkeld zijn:
Een effectieve manier om uw belastbaar box 3-vermogen te verlagen is geld door middel van een bankoverboeking te schenken aan uw (klein)kinderen. Tot een bepaald bedrag is een schenking vrijgesteld van schenkbelasting. Het geld verdwijnt van uw rekening en daarmee wordt uw vermogen verkleind. Wij kunnen bovendien voor u regelen dat een schenking die alleen voor uw kind/kleinkind bestemd is, niet bij de echtgenoot/partner van uw kind/kleinkind terechtkomt.
Als u geen liquiditeiten heeft om daadwerkelijk geld te schenken, bijvoorbeeld omdat uw vermogen vast zit in een woning, kunt u overwegen om op papier te schenken. Zo krijgt u een schuld aan uw kinderen die uw vermogen verlaagt, zonder dat u daadwerkelijk geld heeft overgemaakt. Uw kinderen krijgen door de schenking een vordering op u, waarover zij belasting in box 3 moeten betalen.
Als u weduwe of weduwnaar bent, dan hebben uw kinderen waarschijnlijk een vordering ter grootte van hun erfdeel op u uit de nalatenschap van uw overleden echtgeno(o)te. Meestal tellen deze schulden niet mee als schuld in box 3. Als u de erfdelen aan uw kinderen uitbetaalt, verlaagt u daarmee uw vermogen in box 3. Let op: uitbetaling van de erfdelen aan uw kinderen vereist deskundig advies om fiscaal ongewenste gevolgen te voorkomen. Neem daarom contact met ons op voordat u overgaat tot uitbetaling.
Laat uw testament controleren! U kunt in het testament opnemen dat de kinderen hun erfdeel kunnen opeisen wanneer de langstlevende ouder wordt opgenomen in een Wlz-instelling. Ook hierdoor wordt in de toekomst uw vermogen in box 3 verkleind.
Als de partner al opgenomen is in een zorginstelling: is het dan niet verstandiger om hem/haar uit te sluiten als erfgenaam? Het is een drastische maatregel, dat wel.
Zet belast box 3 vermogen om naar onbelast box 3 vermogen. Dus: koop een auto, boot of kunst. Er is ook een vrijstelling voor “groen beleggen” van € 57.385 (€ 114.770 voor fiscale partners). Of stort geld af voor uw uitvaartverzekering of een andere overlijdensrisicoverzekering: € 6.977 is de maximale vrijstelling. Let op: De vrijstelling voor de bankspaarvariant, waarbij u op een geblokkeerde bankrekening genoemd bedrag kon sparen voor de uitvaart, is vervallen per 1 januari 2016.
Zet belast box 3 vermogen om in box 1 vermogen: verlaat de huurwoning en koop weer een huis. Of los de hypotheek al dan niet gedeeltelijk af met box 3 geld.
Zet box 3 vermogen om in box 2 vermogen. Een zogenaamde “Spaargeld-BV”, die vooral bij de grotere box 3 vermogens wordt opgericht om de belastingdruk in box 3 te ontlopen, helpt in dit verband natuurlijk ook. Vermogen kan dan worden overgeheveld van box 3 naar box 2 door het storten van het vermogen in een B.V. Dit is echter pas lonend bij een vermogen vanaf ongeveer € 500.000,00 gezien de jaarlijks terugkerende kosten en de vennootschapsbelasting. Maar voor u die stap zet, één advies: voorziet u zichzelf over actuele informatie rondom de Spaargeld-BV (de politiek volgt de ontwikkelingen met argusogen) en laat u zich goed voorlichten over de kosten, rompslomp en andere heffingen die zo’n BV met zich meebrengt. Ga bij de afwikkeling van nalatenschappen na of “fiscalisatie” niet beter uitkomt dan “defiscalisatie”. Dit is een lastig onderwerp met veel haken en ogen, maar wij kunnen u daarover adviseren. Het Hof Den Bosch heeft op 21 augustus 2014 overigens een bewindvoerder géén machtiging verleend voor de oprichting van zo’n “Wlz-BV”.
Wanneer u een “toevallige bate” heeft (denk aan een erfenis of schenking, de opbrengst van verkocht box 1 en/of box 2 vermogen), denk dan zeker voor de peildatum 1 januari na over wat u met het geld wilt doen: houden of (deels) weggeven. In december besluiten om het weg te geven en dat pas op 3 januari realiseren is niet handig: geef het dan uiterlijk oudejaarsdag weg.
Voor de situatie dat u zelf niet meer in staat bent om te handelen is het van belang om een zogenaamd levenstestament op te stellen, waarin de mogelijkheid wordt gegeven om schenkingen te doen of vorderingen aan de kinderen uit te keren ter verlaging van het box 3 vermogen.
Voor reeds opengevallen nalatenschappen kan bekeken worden of de vorderingen van de kinderen opeisbaar kunnen worden gemaakt, of kunnen worden afgelost, om zo het box 3 vermogen van de langstlevende ouder te verkleinen.
Een optie kan ook nog zijn om als langstlevende ouder de nalatenschap te verwerpen indien die ouder in een zorginstelling verblijft of gaat verblijven.
Omdat de eigen woning in box 1 valt en dus niet meetelt voor de vaststelling van de bijdrage, kan het meetellend vermogen worden verlaagd door af te lossen op de hypotheek. Zodra de woning geen eigen woning meer is, zal deze in box 3 vallen. Daarop kan geanticipeerd worden via één of meer van de andere maatregelen.
Let op
Van belang is dat voor de eigen bijdrage niet naar het vermogen van het desbetreffende jaar wordt gekeken maar naar dat van twee jaar daarvoor. Op tijd beginnen met vermogensoverheveling is dus zinvol. Daarbij geldt dat goed advies waardevol is, want naast het verkleinen van het box 3 vermogen spelen ook de overige belastingen zoals inkomstenbelasting, overdrachtsbelasting, erfbelasting en schenkbelasting een belangrijke rol.
Op https://www.hetcak.nl/zelf-regelen/eigen-bijdrage-rekenhulp is een rekenprogramma te vinden, waarmee u uw eigen bijdrage -ruwweg- kunt berekenen. Bedenk daarbij dat 1 januari 2015 de peildatum voor het bijdragejaar 2017 is.
